Loslopende honden. Voor de één klinkt het vanzelfsprekend en voor de ander is het een dagelijks obstakel. Als je je hond los laat waar dat niet mag, of als je hem los laat terwijl hij nog niet zo goed luisterd, neem je een risico. En dat risico neem je niet alleen voor jezelf, maar ook voor anderen.
Aanlijnplicht van honden is er niet voor niets
Er zijn plekken waar honden los mogen en plekken waar dat niet mag. Simpel, zou je denken. Die aanlijnplicht is er echt niet om je te pesten, maar om overlast, conflicten en ongelukken te voorkomen. Toch lijkt het voor sommige baasjes maar erg moeilijk te begrijpen. “Hij doet niks hoor!” hoor je dan. Of: “Hij wil alleen maar spelen”. Oké, misschien wil jou hond dat wel, maar dat is niet het punt. Als jouw hond onaangelijn op een andere hond afstromt, ontneemt je de ander een keuze om het contact te kunnen vermijden. Je creëert een situatie waarin het mogelijk fout kan gaan, en als het fout gaat, ben jij hoe dan ook verantwoordelijk.
Een aangelijnde hond betekend afstand houden
Als mijn hond aangelijnd is en jouw loslopende hond stormt op ons af, ben je niet zo heel erg vriendelijk bezig. Ik heb mijn hond namelijk niet voor niets aan de lijn.
Misschien is hij wel herstellende van een blessure,
Misschien heeft hij, zoals mijn Kynai, meerdere nare ervaringen met andere honden gehad en heeft het mij jarenlang training gekost om weer samen ontspannen andere honden te kunnen passeren.
Het maakt ook eigenlijk niet uit wat de reden is, dat is iets wat ik niet hoef uit te leggen. Jij moet er gewoon voor zorgen dat jij je hond bij je houdt.
Geloof me, Kynai was een heerlijk relaxte hond, maar dat heeft me ontzettend veel tijd en energie gekost. Én toch kon hij het absoluut niet waarderen als er ineens een loslopende hond op hem afkwam. Op dat moment ligt de verantwoordleijkheid zeker niet alleen bij mij, maar ook bij jou. Het voorkomen van incidenten is een gedeelde verantwoordelijkheid. Dat ik een ras met een bepaald imago aan de riem hebt betekend niet dat alle verantwoordelijkheid automatisch bij mij ligt.
Er zijn natuurlijk ook maar een paar dingen die ik kan doen om te voorkomen dat er zich een incident voordoet, daarna houdt het gewoon op. Aangelijnd houden, ontwijken, andere routes nemen (geloof me, ik zie mensen vaker dan zij mij, gewoon omdat ik me dan weer uit de voeten maak), trainen tot je een ons weegt en de ervaringen rondom andere honden zo positief mogelijk houden. Ja misschien had ik nog een muilkorf kunnen doen. Maar weet je wat? Kynai heeft nooit gebeten, Kynai is nooit een aanstichter geweest. Hij zocht het niet op en hij wou liever weg uit de situatie. Maar als jouw hond ons de mogelijkheid ontneemt om weg te gaan, vind ik eigenlijk wel dat hij zichzelf ook moet kunnen beschermen. Toch?
Chevy daarentegen is wel sociaal met andere honden (ik was denk ik net zo stomverbaasd toen ik dat zag als jij nu je dit leest). Maar Chevy laat ik gewoonweg niet los waar geen omheining is. Waarom niet? Omdat hij het “hier” signaal simpelweg niet goed genoeg kent. Ik kan mezelf dus niet garanderen dat hij niet wegloopt en ook niet dat hij terug komt. Dus voor mij reden genoeg om hem aangelijnd te houden. (Ja, wel aan een lange lijn natuurlijk en ja hij krijgt zat mogelijkheid om te rennen).
Als er een loslopende hond nadert, zou het fijn zijn als diens eigenaar hem gewoon aanlijnt en doorloopt, ook zonder gesnuffel. En eigenlijk, eigenlijk het allerliefste zelfs zonder überhaupt stil te gaan staan en te vragen of ze even mogen snuffelen. Chevy is namelijk berensterk, en in tegenstelling tot Kynai, laat hij dat ook wel merken. Hoe dichterbij jij komt,hoe meer hij begint te springen uit frustratie, hoe meer hij begint te trekken aan de lijn. Ik ben eerlijk, ik ben zelf ook niet zo groot of nou bepaald super sterk. Dus ja, hoe langer jij blijft staan, hoe lastiger de situatie wordt.
En dat alles ziet er dan misschien ook wel wat heftig uit, maar geloof me, het is geen agressie omdat hij de andere hond om op te vreten vindt. Hij wil spelen en dat kan niet, dat frustreerd hem enorm, tot in een mate dat hij zich even als een malloot aan de lijn moet uiten.
Enorme irritaties door andere, niet luisterende, loslopende honden
Wat ik misschien nog wel het meest frustrerend vind, is het gemak waarmee sommige baasjes het gedrag van hun hond goedpraten. Een hond die op volle snelheid op een andere hond afstormt “Ach, hij wil gewoon spelen.” Een hond die niet luistert als hij wordt teruggeroepen “Hij is gewoon enthousiast.”
Het lijkt soms alsof sommige mensen denken dat loslopen betekent dat de hond volledig zijn gang mag gaan, zonder consequenties voor het gedrag.
Het resultaat? Een boze of bange hond, gefrustreerde eigenaren en soms zelfs een fysieke aanvaring. En als mijn hond zich vervolgens verdedigt, wat volkomen natuurlijk is als hij zich bedreigd voelt, dan ligt het ineens aan mijn hond. Want ja, hij is tenslotte een Stafford, en die hebben een reputatie. Maar dat mijn hond aangelijnd en gewoon had doorgelopen als hij niet belaagd werd door die van jou, die als een stuiterbal op hem af kwam, dat detail wordt dan ineens vergeten.
Wat veel mensen vergeten, is dat honden niet allemaal hetzelfde zijn. Gelukkig ook niet, zo hebben allemaal een hond die bij ons past. Niet elke hond zit te wachten op contact. Niet elke hond is sociaal. Niet elke hond is fysiek of mentaal in staat om ontspannen met andere honden om te gaan. En dat is prima, maar daar moet wel rekening mee gehouden worden door de mede-hondeneigenaren.
De vragen die andere hondeneigenaren mij stelden
“Maar hij kwispelt toch?”
Kwispelen betekent niet automatisch dat een hond blij is. Honden kwispelen ook als ze opgewonden of gespannen zijn, en ja, zelfs als ze gaan bijten. Dus nee, een kwispel is zeker niet per definitie een groen licht voor contact..
“Mag jouw hond dan geen hond zijn?”
Ja natuurlijk wel! Maar niet elke hond is een ‘honden-hond’. Sommige honden zijn van nature meer gericht op mensen dan op andere honden. Kynai was en Chevy is zo’n hond. Kynai had geen behoefte aan speelsessies met vreemde honden. Dat zit gewoon in zijn ras. En enige kennis van hondenrassen buiten die van jezelf zou sowieso geen kwaad kunnen. Dan had je dit niet hoeven vragen, terwijl ik alle zeilen bijzet om mijn hond rustig te houden.
Geloof me, als deze eigenaar meer begrepen had van rassen en raseigenschappen, dan had ze het niet gevraagd. De vraag kwam namelijk vanuit mijn aangeven dat ze haar hond bij zich moest roepen omdat Kynai daar niet van gediend was. Vervolgens wou de mevrouw dat beide honden gingen spelen…
Ach ja.. wat moet je daar dan nog van zeggen…
“Gaat dat dan niet goed samen?”
Soms wel. Soms niet. Chevy is een Stafford, een ras dat vriendelijk en stabiel kan zijn, maar ook sterk en fel. Ik ken jouw hond niet, dus ik neem het risico niet. Want geloof me, je wilt niet dat het wel fout gaat.
Het is ook zeker niet vanzelfsprekend dat alle honden, alle andere honden altijd leuk vinden en maar willen spelen.
Een losloopgebied is geen vrijbrief!
Dan heb je nog het misverstand over losloopgebieden. Een losloopgebied is geen vrijbrief om je hond ongecontroleerd te laten rondspringen. Het betekent dat honden los mogen lopen, mits ze onder appél staan. Een losloopgebied is dus niet per definitie een plek waar honden zomaar overal op af mogen stormen of elkaar mogen lastigvallen.
Je hond loslaten in een losloopgebied betekent dat je je hond onder controle moet kunnen houden. Kan je hond niet komen op commando? Hou hem dan aangelijnd.
Een losloopgebied is géén garantie dat er alleen maar sociale honden rondlopen. Sommige honden zijn misschien revaliderend of hebben minder positieve ervaringen met andere honden. Anderen kunnen nerveus worden als een vreemde hond hen zonder pardon bespringt. Dat je hond los mág lopen, betekent dus niet dat hij overal maar op af hoeft te stormen.
Dit geldt overigens ook voor mensen, die het zeker niet altijd kunnen waarderen besprongen te worden door een onbekende hond. En eigenlijk vind ik dat zo gek nog niet, want als ik zonder hond loop hoef ik ook niet door een andere hond besprongen te worden vanuit het niets. Ondanks dat ik gek ben op honden.
Wat er vervolgens gebeurt als jouw hond niet luistert en een conflict veroorzaakt? Dan ben jij verantwoordelijk. Het argument “Ja, maar het is een losloopgebied” houdt geen stand als je hond niet luistert.
Een losloopgebied is ook géén plek waar alleen honden mogen komen die los worden gelaten. Er lopen ook mensen zonder hond, of met aangelijnde honden die simpelweg geen contact willen. Het is jouw taak als eigenaar om dat te respecteren. Lijn je hond dus aan als hij niet goed luistert, en voorkom dat hij andermans ruimte binnendringt.
Een lange sleeplijn voor je hond als tussenweg
Een hond altijd aangelijnd houden is niet altijd ideaal, maar volledig loslaten is dat ook niet. De oplossing? Een lange sleeplijn. Een sleeplijn van bijvoorbeeld 10 meter (zonder handvat, dan kan het handvat ook niet ergens blijven haken) van materiaal zoals biothane biedt een perfecte tussenweg. Biothane is licht, sterk en neemt geen water op, waardoor het niet snel vies of zwaar wordt. Eenmaal thuis veeg je de vieze modderige lijn af met een schone doek, en hij kan zo weer schoon de kast in!
Websites zoals miqdi.nl bieden sleeplijnen van verschillende lengtes en kleuren, zodat je er altijd eentje vindt die bij jouw situatie past.
Het grote voordeel van een sleeplijn is dat je je hond meer vrijheid geeft om te snuffelen, te rennen en zijn omgeving te verkennen, zonder dat je de controle volledig kwijt bent. Stel, je roept je hond en hij komt niet meteen terug — met een sleeplijn van 10 meter heb je altijd nog die extra marge om fysiek in te grijpen voordat je hond er vandoor gaat of iemand anders lastigvalt. Geen paniek, geen stress. Jij blijft in controle, maar je hond ervaart toch het gevoel van vrijheid.
Een sleeplijn is vooral handig bij honden die het hier-commando nog niet volledig onder de knie hebben of honden die snel afgeleid zijn door andere honden, mensen of geuren. Ook voor honden met een hoge jachtdrift is het een uitkomst. Je hond krijgt ruimte om te bewegen, maar jij kunt nog steeds bijsturen als dat nodig is.
Een ander groot voordeel is dat je een conflict met andere honden of mensen makkelijker voorkomt. Als je hond op een andere hond af wil stormen, kun je hem op tijd terughalen met de sleeplijn. Het voorkomt ongemakkelijke situaties en mogelijke confrontaties. Zo creëer je een win-winsituatie: je hond ervaart vrijheid en jij houdt de regie.
Een sleeplijn gebruiken vraagt wel om wat techniek. Laat de lijn niet strak staan en zorg ervoor dat hij niet om je handen gewikkeld raakt, als je hond plotseling sprint, kan dat pijnlijk zijn. Maar met een beetje oefening wordt het snel een handig hulpmiddel waarmee je je hond veilig en gecontroleerd laat genieten van zijn omgeving.
“Je hond niet loslaten is zielig” – Echt niet!
Een veelgehoorde opmerking is: “Maar je hond moet toch gewoon lekker los kunnen lopen? Anders is het zielig.” Onzin. Je hond niet loslaten is helemaal niet zielig, het is verantwoordelijk.
Een hond heeft beweging en mentale uitdaging nodig, maar dat betekent niet dat hij los moet lopen op een open veld of in een druk park, waar ook allemaal andere mensen en andere honden lopen, om gelukkig te zijn. Er zijn genoeg veilige en gecontroleerde manieren waarop je je hond kunt laten rennen en zijn energie kwijt kan:
Omheinde losloopvelden: Veel gemeenten en hondenscholen hebben speciale losloopvelden waar je hond veilig kan rennen zonder dat je bang hoeft te zijn dat hij wegloopt of in conflict komt met andere honden.
Werk aan een lange lijn: Zoals hierboven uitgelegd, geeft een sleeplijn van 10 meter je hond het gevoel van vrijheid, zonder dat jij de controle verliest.
Het idee dat honden “vrij” moeten zijn om gelukkig te zijn, is gebaseerd op menselijke interpretaties van vrijheid. Een hond is niet bezig met filosofische vragen over vrijheid, hij wil gewoon duidelijkheid, veiligheid en uitdaging. Weten wat er van hem wordt verwacht en het gevoel hebben dat zijn eigenaar de controle heeft, zorgt voor rust.
Bovendien brengt het loslaten van je hond risico’s met zich mee. Wat als je hond achter een kat aanrent, richting een drukke weg? Of als hij een andere hond lastigvalt die minder sociaal is? Die stress, voor jou, je hond en andere betrokkenen, is helemaal niet nodig.
Een hond hoeft niet altijd los te lopen om gelukkig te zijn. Een combinatie van gecontroleerde beweging, mentale uitdaging en duidelijke leiding is vaak genoeg om je hond tevreden en stabiel te houden. Het is geen zwaktebod om je hond aan de lijn te houden; het is verantwoordelijkheid nemen als eigenaar. En daar wordt je hond uiteindelijk alleen maar gelukkiger van.
Fabeltjes over honden op een rij
“Honden lossen het zelf wel op.”
Nee. Dat is geen natuurlijk gedrag, dat is negeren van verantwoordelijkheid. Niet alle honden, sterker nog, er zijn eigenlijk maar weinig honden die stabiel of sociaal genoeg om conflicten zelf op te lossen.
“Honden moeten het even uitvechten, dan is het daarna goed.”
Ik vraag me altijd af waar mensen dit vandaan hebben? Dit is namelijk complete onzin.. Een conflict kan blijvende schade aanrichten, fysiek en mentaal. Ongeacht hoe oud de hond is.
“Waarom lijn je hem niet gewoon af?”
Waarom loop jij niet gewoon door? Mijn excuses hoor, maar ik ben de eigenaar van mijn hond, ik bepaal wat wel en niet goed voor hem is, of ik hem af lijn of aangelijnd hou, beslis ik zelf en ik ben niemand een verantwoording verschuldigd.
En dit geldt ook voor als je soortgelijke situaties kent, als de vraag ook aan jou gesteld wordt. Onthoud dat goed!
“Hij doet niks hoor.”
Dat weet jij. Ik niet. Misschien is jouw hond in jouw ogen een lieverd, dat vindt natuurlijk iedereen van zijn hond. En in 9 van de 10 situaties waarin een eigenaar dit zegt, doet hun hond al een heleboel! Maar zij zien het zelf niet..
Ze fixeren, besluipen, zoeken het conflict op met subtiele signalen.
“Hij wil gewoon spelen.”
Dat kan. Maar ik wil niet dat onze honden spelen en dat is iets wat jij moet kunnen accepteren.
“Ach, ze zoeken het samen wel uit.”
Nee. Ongeacht of de andere hond aangelijnd is of niet, je kunt er niet zo maar van uit gaan dat alles goed gaat. Je neemt een risico, en dat risico ligt bij jou.
Laten we ons eens wat meer in elkaar verplaatsen
Hondenbezit brengt verantwoordelijkheid met zich mee. Het gaat niet alleen om wat jij en je hond fijn vinden, maar ook om het respecteren van anderen, andere honden, andere baasjes en de omgeving waarin je loopt. Verdraagzaamheid en goede hondenetiquette betekenen dat je rekening houdt met het feit dat niet elke hond sociaal is, niet elke hond zin heeft in contact, en dat niet elke eigenaar zit te wachten op een losse hond die uit het niets op hen af komt stormen.
Dus, lijn je hond aan waar dat moet. Een losloopgebied is geen vrijbrief om je hond ongecontroleerd te laten gaan. Als je hond niet goed onder appél staat, gebruik dan een lange sleeplijn zodat je hem alsnog kunt corrigeren als dat nodig is. Accepteer dat niet elke hond (of eigenaar) behoefte heeft aan interactie. Soms wil iemand gewoon rustig zijn wandeling maken, zonder gestoord te worden door een opdringerige hond, en dat is helemaal prima.
Het is eigenlijk heel simpel: respecteer de ruimte van anderen, houd je hond onder controle en wees je bewust van je omgeving. Zo maken we samen deze drukke wereld, voor honden, en hun eigenaren, een stuk prettiger en veiliger.
